ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΣΕ ΔΥΟ ΓΛΩΣΣΕΣ
"Τραγούδια μίας ποιητικής και επαναστατικής Ελλάδας"
Κάτω από την επιρροή πολιτικών και κοινωνικών συμβάντων μετάφρασα πολιτικά τραγούδια
διαφορετικών καλλιτεχνών και μέσα σ' έναν χρόνο γεννήθηκε ένα μοναδικό μουσικό έργο
που από το 2010 μέχρι σήμερα το παίζω σε κάθε μου περιοδεία στη Γερμανία.
Δεν είναι μόνο αυτά τα υπέροχα τραγούδια που φέρνω στη χώρα της μητρικής μου γλώσσας.
Είναι και ο θυμός που υπάρχει στη ψυχή .... θυμός για την κυριαρχία του κεφαλαίου πάνω από την γλώσσα
και τον πολιτισμό αλλά και για το ξεπούλημα μιάς ολόκληρης χώρας.
Τα τραγούδια όμως δεν ασχολούνται με τα ψέμματα και τον τρόπο κυριαρχίας μίας καθημερινής
πολιτικής, αλλά με τις πραγματικές αξίες που κάνουν τη ζωή άξια να τη ζείς με αξιοπρέπεια,
δικαιοσύνη, εντιμότητα και ελευθερία.
Αυτό το πρόγραμμα καλεί το κοινό κάθε βράδυ σ'ένα μικρό ποιητικό ταξίδι διασχίζοντας μιά Ελλάδα
που δεν έχει πολλά κοινά με το συρτάκι-κλισέ.
Στους Γερμανούς ακροατές μπορούν οι μεταφράσεις μου, τα ποιήματα και η σάτυρα μου να
χρησιμοποιηθούν σαν ένας ταξιωτικός οδηγός.
Επίσης στα δίγλωσσα τραγούδια μου είναι σαφές ότι θέλω μ'αυτό να δείξω τι κοινό έχουν οι δύο
πολιτισμοί μας, κι όχι την διαφορετικότητα μεταξή τους.
Γιατί η πραγματικότητα δεν ακούγεται στις πολιτικές υποσχέσεις και κατηγορίες
αλλά στα τραγούδια αυτών που την ζούνε.
Τραγούδια και στίχους θα βρείτε στο "Liederlyrik in zwei Sprachen"
διαφορετικών καλλιτεχνών και μέσα σ' έναν χρόνο γεννήθηκε ένα μοναδικό μουσικό έργο
που από το 2010 μέχρι σήμερα το παίζω σε κάθε μου περιοδεία στη Γερμανία.
Δεν είναι μόνο αυτά τα υπέροχα τραγούδια που φέρνω στη χώρα της μητρικής μου γλώσσας.
Είναι και ο θυμός που υπάρχει στη ψυχή .... θυμός για την κυριαρχία του κεφαλαίου πάνω από την γλώσσα
και τον πολιτισμό αλλά και για το ξεπούλημα μιάς ολόκληρης χώρας.
Τα τραγούδια όμως δεν ασχολούνται με τα ψέμματα και τον τρόπο κυριαρχίας μίας καθημερινής
πολιτικής, αλλά με τις πραγματικές αξίες που κάνουν τη ζωή άξια να τη ζείς με αξιοπρέπεια,
δικαιοσύνη, εντιμότητα και ελευθερία.
Αυτό το πρόγραμμα καλεί το κοινό κάθε βράδυ σ'ένα μικρό ποιητικό ταξίδι διασχίζοντας μιά Ελλάδα
που δεν έχει πολλά κοινά με το συρτάκι-κλισέ.
Στους Γερμανούς ακροατές μπορούν οι μεταφράσεις μου, τα ποιήματα και η σάτυρα μου να
χρησιμοποιηθούν σαν ένας ταξιωτικός οδηγός.
Επίσης στα δίγλωσσα τραγούδια μου είναι σαφές ότι θέλω μ'αυτό να δείξω τι κοινό έχουν οι δύο
πολιτισμοί μας, κι όχι την διαφορετικότητα μεταξή τους.
Γιατί η πραγματικότητα δεν ακούγεται στις πολιτικές υποσχέσεις και κατηγορίες
αλλά στα τραγούδια αυτών που την ζούνε.
Τραγούδια και στίχους θα βρείτε στο "Liederlyrik in zwei Sprachen"
"Τραγούδια της θάλασσας"
Σε ένα από τα τραγούδια μου αναρωτιέμαι "πως μπορούσα να ζω δίχως τη θάλασσα;"
και απαντώ "απλά δε το θυμάμαι".
Μεγαλωμένος σε μιά πόλη που βρίσκεται σε μία κοιλάδα περιτριγυρισμένη από λόφους,
ήμουν ήδη από παιδί αναγκασμένος να σκαρφαλώνω σε ένα "βουνο" φτιαγμένο από ερείπια του πολέμου,
ύψους περίπου 400 μέτρων, για να πάρω μία ιδέα απ' αυτό που λέγεται "ορίζοντας".
Ήμουν πολύ συχνά εκεί πάνω και κάθε φορά έπρεπε να κάνω ολόκληρη πεζοπορία
για να απολαύσω αυτό που στην καθημερινότητα της ζωής μας κοντά στη θάλασσα
ονομάζουμε "πλατιά, ανοιχτή θέα".
Ωστόσο η θέα σε μία καλά τακτοποιημένη βιομηχανική μητρόπολη είναι διαφορετική
απ' ότι σε αυτό το φυσικό φαινόμενο ονόματι "θάλασσα".
Σε όλες της τις μορφές, είτε γαλήνια σαν ελαφρως κυρτωμένο γυαλί, είτε σαν μάζα θυέλλης,
η θάλασσα αποδεικνύει σε μας τους ανθρώπους ότι η έννοια "ελεγχος"
δεν είναι παρα μία ρομαντική ψευδαίσθηση.
Η θέα στη θάλασσα είναι και η θέα στη μικρότητα του ανθρώπου και στο ότι είναι εκτεθειμένος.
Όσο ξεκάθαρος και αν μας φαίνεται ένας στόχος, όταν ο δρόμος προς αυτόν οδηγεί μέσα από τη θάλασσα,
ο διαρκής ορίζοντας και μόνο μας θυμίζει την πανταχού παρούσα αβεβαιότητα
και επίσης ότι η ταπεινότητα είναι η προϋπόθεση του θάρρους.
Πολλές φορές οι ακραίες καταστάσεις ανάγκης είναι εκείνες που μας θυμίζουν
ότι "παίρνω υπόψη μου", "προσέχω τους συνανθρώπους μου", δεν είναι απλά ένα καθήκον
επειδή το είπε ο ιερέας η επειδή το λέει ο νόμος, άλλα μία υπαρξιακή ανάγκη.
Ζώντας με την θάλασσα δεν ξέρεις ποτέ αν και πότε θα εμφανιστεί μία τέτοια κατάσταση.
Η θάλασσα δεν οξύνει μονάχα τις αισθήσεις άλλα και την σκέψη.
Γιατί, εκτός από το "παίρνω υπόψη μου", δίνει ξανά ουσιαστικό νόημα σε πολλές άλλες λέξεις (όπως π.χ. ελευθερία, συμπόνοια, νόστος και πατρίδα),
οι οποίες στην εντελώς προγραμματησμένη καθημερινότητα είχαν ξεπέσει σε φράσεις ηθικής.
Εν όψη λοιπόν αυτού του ανυπολόγιστιου ύψους και βάθους της αβεβαιότητας, δεν είναι ούτε και η ανθρώπινη αποτυχία μία ήττα λόγου αδυναμίας,
άλλα μία εντελώς φυσιολογική πιθανότητα.
Τα "Τραγούδια της θάλασσας" μιλάνε για όλα αυτά. Είναι τραγούδια γεμάτα πόνο, πάθος κι έρωτα, πόθο και δύναμη ζωής
κι είναι ακριβώς εκείνη η σουρρεαλιστική τους εκφραστική μορφή που τα κάνει τόσο ανελέητα υπαρξιακά.
Παραδειγματικό για όλα αυτά που ανέφερα είναι φυσικά το ποιητικό έργο του ποιητή της θάλασσας ΝΙΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΙΑ.
Μερικά από τα ποιηματά του που κατάφερα να μεταφράσω αυθεντικά αποτελούν το θεμέλιο περιεχομένων του παρόντος κύκλου τραγουδιών.
Τραγούδια και στίχους θα βρείτε εδώ: Nikos Kavvadias
και απαντώ "απλά δε το θυμάμαι".
Μεγαλωμένος σε μιά πόλη που βρίσκεται σε μία κοιλάδα περιτριγυρισμένη από λόφους,
ήμουν ήδη από παιδί αναγκασμένος να σκαρφαλώνω σε ένα "βουνο" φτιαγμένο από ερείπια του πολέμου,
ύψους περίπου 400 μέτρων, για να πάρω μία ιδέα απ' αυτό που λέγεται "ορίζοντας".
Ήμουν πολύ συχνά εκεί πάνω και κάθε φορά έπρεπε να κάνω ολόκληρη πεζοπορία
για να απολαύσω αυτό που στην καθημερινότητα της ζωής μας κοντά στη θάλασσα
ονομάζουμε "πλατιά, ανοιχτή θέα".
Ωστόσο η θέα σε μία καλά τακτοποιημένη βιομηχανική μητρόπολη είναι διαφορετική
απ' ότι σε αυτό το φυσικό φαινόμενο ονόματι "θάλασσα".
Σε όλες της τις μορφές, είτε γαλήνια σαν ελαφρως κυρτωμένο γυαλί, είτε σαν μάζα θυέλλης,
η θάλασσα αποδεικνύει σε μας τους ανθρώπους ότι η έννοια "ελεγχος"
δεν είναι παρα μία ρομαντική ψευδαίσθηση.
Η θέα στη θάλασσα είναι και η θέα στη μικρότητα του ανθρώπου και στο ότι είναι εκτεθειμένος.
Όσο ξεκάθαρος και αν μας φαίνεται ένας στόχος, όταν ο δρόμος προς αυτόν οδηγεί μέσα από τη θάλασσα,
ο διαρκής ορίζοντας και μόνο μας θυμίζει την πανταχού παρούσα αβεβαιότητα
και επίσης ότι η ταπεινότητα είναι η προϋπόθεση του θάρρους.
Πολλές φορές οι ακραίες καταστάσεις ανάγκης είναι εκείνες που μας θυμίζουν
ότι "παίρνω υπόψη μου", "προσέχω τους συνανθρώπους μου", δεν είναι απλά ένα καθήκον
επειδή το είπε ο ιερέας η επειδή το λέει ο νόμος, άλλα μία υπαρξιακή ανάγκη.
Ζώντας με την θάλασσα δεν ξέρεις ποτέ αν και πότε θα εμφανιστεί μία τέτοια κατάσταση.
Η θάλασσα δεν οξύνει μονάχα τις αισθήσεις άλλα και την σκέψη.
Γιατί, εκτός από το "παίρνω υπόψη μου", δίνει ξανά ουσιαστικό νόημα σε πολλές άλλες λέξεις (όπως π.χ. ελευθερία, συμπόνοια, νόστος και πατρίδα),
οι οποίες στην εντελώς προγραμματησμένη καθημερινότητα είχαν ξεπέσει σε φράσεις ηθικής.
Εν όψη λοιπόν αυτού του ανυπολόγιστιου ύψους και βάθους της αβεβαιότητας, δεν είναι ούτε και η ανθρώπινη αποτυχία μία ήττα λόγου αδυναμίας,
άλλα μία εντελώς φυσιολογική πιθανότητα.
Τα "Τραγούδια της θάλασσας" μιλάνε για όλα αυτά. Είναι τραγούδια γεμάτα πόνο, πάθος κι έρωτα, πόθο και δύναμη ζωής
κι είναι ακριβώς εκείνη η σουρρεαλιστική τους εκφραστική μορφή που τα κάνει τόσο ανελέητα υπαρξιακά.
Παραδειγματικό για όλα αυτά που ανέφερα είναι φυσικά το ποιητικό έργο του ποιητή της θάλασσας ΝΙΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΙΑ.
Μερικά από τα ποιηματά του που κατάφερα να μεταφράσω αυθεντικά αποτελούν το θεμέλιο περιεχομένων του παρόντος κύκλου τραγουδιών.
Τραγούδια και στίχους θα βρείτε εδώ: Nikos Kavvadias
"Έρος και ψυχή"
Το 2017 επιτέλους τόλμησα να μεταφράσω ερωτικά τραγούδια στα Γερμανικά.
Στην αρχή δεν ήμουνα σίγουρος αν θα πετύχαινα, γιατί χρησιμοποιόντας το σηνηθισμένο γερμανικό λεξιλόγιο
κινδυνεύεις να υποβιβάσεις τον έρωτα σαν ψευτοσυναισθηματική κοινοτυπία.
Αυτά τα τραγούδια όμως που διάλεξα για το πρόγραμμα μου είναι και φιλοσοφικά τραγούδια
που μαζί με τον ερωτικό πάθος περιγράφουν και μία στάση ζωής που καθιστεί αδύνατον
τον πόλεμο και την καταπίεση.
Τελικά ανησυχούσα χωρίς λόγο, γιατί έπρεπε μόνο να παρακολουθήσω το μεταφορικό και ευφάνταστό ύφος
των πρωτότυπων που μέσα από τα συμφραζόμενα σχεδιάζουν την ερωτική έννοια.
Για πρώτη φορά έπαιξα αυτό το πρόγραμμα στην περιοδεία 2018,
κι όχι μόνο που μ' έκπληξε η ενθουσιασμένη αντίδραση του κοινού
αλλά διαπίστωσα κι όλας ότι τα δάκρυα μίας ακροάτριας είναι το μεγαλύτερο κομπλιμέντο
για έναν ποιητή επί σκηνής.
Ηχογραφήσεις και στοίχοι: "Έρως & ψυχή"
Στην αρχή δεν ήμουνα σίγουρος αν θα πετύχαινα, γιατί χρησιμοποιόντας το σηνηθισμένο γερμανικό λεξιλόγιο
κινδυνεύεις να υποβιβάσεις τον έρωτα σαν ψευτοσυναισθηματική κοινοτυπία.
Αυτά τα τραγούδια όμως που διάλεξα για το πρόγραμμα μου είναι και φιλοσοφικά τραγούδια
που μαζί με τον ερωτικό πάθος περιγράφουν και μία στάση ζωής που καθιστεί αδύνατον
τον πόλεμο και την καταπίεση.
Τελικά ανησυχούσα χωρίς λόγο, γιατί έπρεπε μόνο να παρακολουθήσω το μεταφορικό και ευφάνταστό ύφος
των πρωτότυπων που μέσα από τα συμφραζόμενα σχεδιάζουν την ερωτική έννοια.
Για πρώτη φορά έπαιξα αυτό το πρόγραμμα στην περιοδεία 2018,
κι όχι μόνο που μ' έκπληξε η ενθουσιασμένη αντίδραση του κοινού
αλλά διαπίστωσα κι όλας ότι τα δάκρυα μίας ακροάτριας είναι το μεγαλύτερο κομπλιμέντο
για έναν ποιητή επί σκηνής.
Ηχογραφήσεις και στοίχοι: "Έρως & ψυχή"
"Φιλιά από τη Θεσσαλονίκη"
Ένα αφιέρωμα σ’ αυτή τη πόλη που συνεχώς γεννάει καινούργιους καλλιτέχνες.
Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, κάτα τη διάρκεια της κρίσης δυναμώθηκε η ζωτάνια της δημιουργικότητας.
Αφού έτσι κι αλλιώς δεν έχουνε να χάσουν τίποτα, ιδιαίτερα νέοι άνθρωποι ασχολούνται μ’ όλες τις τέχνες
που τους χαρίζουν έκφραση ζωής και σκέψης. Με τη Μουσική,το θέατρο, τη συγγραφή βιβλίων,
τη ζωγραφική, τη φωτογραφία.... και φυσικά με τη τραγουδοποιία.
Αυτό το πρόγραμμα θα γίνει μία συλλογή τραγουδιών που γράφτηκαν
από τραγουδοποιούς, ποιητές και συνθέτες της Θεσσαλονίκης.
Καλλιτέχνες που εμπλούτισαν η εμπλουτίζουν ακόμα την καλλιτεχνική ζωή αυτής της πόλης.
Είτε πολύ γνωστο είτε λιγότερο γνωστό...κάθε τραγούδι είναι ένα αληθινό φιλί από τη Θεσσαλονίκη.
Ηχογραφήσεις και στοίχοι: "Φιλιά από τη Θεσσαλονίκη"